Coğrafi Yapı

Honaz Dağı, Türkiye’nin Ege Bölgesi’nde, Denizli ilinin güneydoğusunda yer almaktadır. 2.528 metre yüksekliği ile Batı Anadolu’nun en yüksek dağıdır (Atalay, 2019). Doğu-batı doğrultusunda uzanan bu dağ, Büyük Menderes Havzası ile Akdeniz Bölgesi arasındaki geçiş kuşağında yer alması nedeniyle farklı iklim ve bitki örtüsü özellikleri göstermektedir. Dağın kuzeyi daha nemli ve ormanlık alanlarla kaplı iken, güneyi daha kurak ve maki topluluklarının yaygın olduğu bir yapı sergilemektedir (Çetin & Gümüş, 2021).

Jeoloji ve Jeomorfoloji

Honaz Dağı, Paleozoyik yaşlı metamorfik kayaçlardan oluşmaktadır. Bölgede yoğun olarak şist, mermer ve kireçtaşı litolojileri görülmektedir (Erol, 1996). Özellikle kireçtaşı formasyonları, karstik süreçlerin etkisiyle mağaralar, düdenler ve obruklar gibi jeomorfolojik şekillerin gelişmesine neden olmuştur. Honaz Dağı’nda geçmiş jeolojik süreçlere bağlı olarak glasyal ve periglasyal şekillerin izlerine rastlanmaktadır (Doğan, 2015). Bunun yanı sıra, faylanmalar sonucunda gelişen tektonik depresyonlar ve sıralı yükseltiler, bölgenin dinamik jeomorfolojik yapısını gözler önüne sermektedir (Koç & Öztürk, 2022).

Biyoçeşitlilik

Flora

Milli park, Akdeniz ve İç Anadolu bitki örtüsünün geçiş bölgesinde yer aldığından, oldukça zengin bir floristik kompozisyona sahiptir. Dağda kızılçam (Pinus brutia), karaçam (Pinus nigra), ardıç (Juniperus spp.) gibi ağaç türleri yaygındır. Ayrıca, Türkiye’ye endemik birçok bitki türü de burada gözlemlenmektedir (Kaya & Uğurlu, 2020).

Fauna

Honaz Dağı, yırtıcı kuşlardan sürüngenlere kadar geniş bir hayvan çeşitliliğine ev sahipliği yapmaktadır. Milli park sınırları içinde bozayı (Ursus arctos), karaca (Capreolus capreolus), kaya kartalı (Aquila chrysaetos) ve kaya sansarı (Martes foina) gibi türler tespit edilmiştir (Yıldırım, 2018). Bölgede yapılan çalışmalarda, Honaz Dağı’nın zengin bir böcek faunasına sahip olduğu ve birçok yeni türün burada keşfedildiği belirlenmiştir (Demir & Aktaş, 2021).

Tarihi ve Kültürel Değerler

Honaz Dağı, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Antik dönemde Frigler, Lidyalılar ve Romalılar tarafından yerleşim alanı olarak kullanılmıştır (Erdoğan, 2007). Dağın kuzey eteklerinde yer alan Colossae Antik Kenti, Roma ve Bizans dönemlerine ait önemli arkeolojik kalıntılara sahiptir. Bu kent, tarihi İpek Yolu güzergâhında bulunması nedeniyle önemli bir ticaret merkezi olarak kullanılmıştır (Özkan & Demirtaş, 2016). Honaz bölgesi, Osmanlı döneminde de önemli bir yerleşim alanı olmuş ve günümüze kadar tarihi dokusunu büyük ölçüde korumuştur.

Rekreasyon ve Ekoturizm

Honaz Dağı Milli Parkı, doğa yürüyüşü, kampçılık, kaya tırmanışı ve fotoğrafçılık gibi çeşitli rekreasyonel aktiviteler için uygun alanlar sunmaktadır.
• Doğa Yürüyüşü: Park içinde işaretlenmiş yürüyüş rotaları mevcuttur. Özellikle Honaz Zirvesi’ne çıkan parkurlar, muhteşem manzaralar sunmaktadır (Şahin, 2019).
• Kampçılık: Milli park içinde belirlenmiş kamp alanları bulunmaktadır. Doğayla iç içe vakit geçirmek isteyenler için ideal bir ortam sunmaktadır.
• Yaban Hayatı Gözlemciliği: Biyoçeşitliliğin zenginliği sayesinde yaban hayatı fotoğrafçılığı ve kuş gözlemciliği açısından önemli bir destinasyondur (Akyüz & Çolak, 2022).